بررسیِ بینامتنیِ نگارة پادشاهی جمشید از شاهنامة بایسنقری
نویسندگان
چکیده
از آنجا که بخش عمدة تاریخ نقاشی ایران را کتاب آرایی تشکیل می دهد، برای ریشه یابی سابقة تصویری بسیاری از مضامین، همچون اساطیرِ ایران باستان، باید به این منابع مراجعه کرد. جمشید یکی از شهریاران مطرح اساطیری با ریشه های هند و ایرانی است که در شاهنامه های مصور بسیاری به تصویر درآمده است. مجلس پادشاهی جمشید که در شاهنامة بایسنقری و مکتب هرات و در عهد تیموری خلق شده، از جمله سرآمدان آثاری با این مضمون است. نقاش این نگاره ناشناس است. به این ترتیب برای شناخت ویژگی های نگاره به بررسی اجمالی مکتب هرات و شاهنامة بایسنقری پرداخته شده است. با توجه به پیوند کتاب آرایی با ادبیات و با استناد به مصداق مفهوم بینامتنیت در مطالعات مربوط به نقاشی ایران، تحلیل تطبیقی متن تصویری با نوشتاری روش این پژوهش در نظر گرفته شده است. این نگاره با دو رویکرد ویژگی های صوری و جوهری در رابطة بینامتنی تحلیل شده است. به این منظور جستجوی ریشه های این اسطوره در متون نوشتاری ناگریز می نماید. در نهایت از طریق تحلیل بینامتنی این نگاره می توان دریافت پیوند میان متن نوشتاری و تصویری در هر دو سطح مذکور به شکلی جامع نمود پیدا کرده است.
منابع مشابه
مطالعه تطبیقی نگارگری ایرانی و نظریه شمایلشناسی آروین پانوفسکی؛ بررسی موردی نگاره پادشاهی جمشید از شاهنامه بایسنقری
قرن بیستم، شاهد ظهور متراکم شیوههای مختلف در تحلیل و نقد آثار هنری بود. آروین پانوفسکی نظریهپرداز هنر در حوزه تصویر، گستره وسیعی از نقاشی تا سینما و پویانمایی را موردبررسی قرار داده است. او واژه کهن شمایل را برگزید و آن را از جایگاه سنتی و متعارف خود فراتر برد. اهمیت پانوفسکی در اندیشه معاصر، تدقیق دو روش شمایلنگاری و شمایلشناسی است. در این روش تحلیل، برای رسیدن به معنای چندگانه اثر هنری ب...
متن کاملپیشه نگاری در هنر ایران (بررسی پیشه های بازنمای یشده در نگاره پادشاهی جمشید از مجموعه شاهنامه بایسنقری)*
مطالعه آثار و دست ساخته های متنوع در ایران، ما را به این نتیجه رهنمون می سازد که بسیاری از حِرف و فنون سنتی ایراناز پیشین های کهن در این سرزمین برخوردار می باشند؛ اما امروزه به دلایل گوناگون کمتر اطلاعاتِ مکتوب و دقیقی از فناوری وشیوه های تولید این محصولات در گذشته در دسترس می باشد؛ به همین دلیل استفاده از اسناد و منابع غیر مستقیم، گاه اطلاعاتمفیدی را در این زمینه به دست م یدهد. در این میان نگارگ...
متن کاملروابط بینامتنی رمان «کیخسرو» با داستان «پادشاهی کیخسرو» در شاهنامه
بازآفرینی اسطوره یکی از رهیافتهای شاخص در ادبیات پسامدرن است. این ویژگی امکان بررسی روابط بینامتنی آثار پستمدرن با متنهای اسطورهای را فراهم میآورد. شاهنامه به عنوان متنی اسطورهای، زیرمتن یا پیشمتن بسیاری از رمانهای مدرن و پستمدرن قرار گرفتهاست. یکی از این متون رمان «کیخسرو» اثر آرش حجازی است که در آن داستان جنگ بزرگ کیخسرو در شاهنامه، بازآفرینی و بازخوانی شدهاست. این جستار، بر اساس ...
متن کاملروابط بینامتنی رمان «کیخسرو» با داستان «پادشاهی کیخسرو» در شاهنامه
بازآفرینی اسطوره یکی از رهیافتهای شاخص در ادبیات پسامدرن است. این ویژگی امکان بررسی روابط بینامتنی آثار پستمدرن با متنهای اسطورهای را فراهم میآورد. شاهنامه به عنوان متنی اسطورهای، زیرمتن یا پیشمتن بسیاری از رمانهای مدرن و پستمدرن قرار گرفتهاست. یکی از این متون رمان «کیخسرو» اثر آرش حجازی است که در آن داستان جنگ بزرگ کیخسرو در شاهنامه، بازآفرینی و بازخوانی شدهاست. این جستار، بر اساس ...
متن کاملبازخوانش بینامتنی منظومة «جمشید و خورشید» سلمان ساوجی از منظر تاریخگرایی نو
در تاریخ ادبیات ایران، آثاری به مقتضیات فکری و فرهنگی زمانه آفریده شدهاند که میتواند در رویکردی بازخوانشی ضمن اشاره به روانشناسی فردی و اجتماعی آن عصر، حلقههایی از جریانشناسی ادبی در تکمیل خلأهای نگرش ساختاری باشند؛ منظومة «جمشید و خورشید» سلمان ساوجی(778ه.ق)، یکی از این آثار است که با وجود غفلت محققان؛ ظرفیتهایی قابل تأمل برای تأکید بر نگرش ساختاری و شبکهای به آثار ادبی یک دوره دارد. این...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی باغ نظرناشر: دکتر سید امیر منصوری
ISSN
دوره 11
شماره 28 2014
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023